Istorija

Isprva je seosko stanovništvo ovih krajeva otkrilo neobičnu reakciju na jedno sasvim uobičajeno ponašanje njihovo stoke – valjanje u blatu; ta reakcija bila je krajnje pozitivna, jer su se životinje zapravo oporavljale od raznih oboljenja, imale su više energije i bile vitalnije. Starije životinje kao da su se na neki način podmladile… sve u svemu blato sa ovog područja, gde se danas nalazi razvijena Banja Badanja, nekada davno oporavljalo je seoske životinje. Odavno se zna da životinje umeju same da prepoznaju šta je dobro za njih, da ih privlači određena energija,  zahvaljući njima čovek je otkrio mnogo toga; između ostalog, zahvaljujući stoci sa ovog područja otkrivena je još jedna „narodna banja“. Narodna, zato što se po narodu odmah počelo pričati o lekovitom blatu iz ovih krajeva, a toj priči nije trebalo mnogo da se pročuje daleko. I tako je malo, po malo, ta priča stigla i do nadaleko poznatog rektora Velike škole, predsednika Crvenog krsta, srpskog hemičara, akademika Marka T. Leka. Marko T. Leko je je analizirao mnoge lekovite vode u banjama širom naše zemlje i bio prvi koji je naučno dokazao lekovita svojstva nekih od njih. Lekovitu vodu Banje Badanje sa gvožđevitog i sumporovitog izvora analizirao je, pre više od 120 godina, odnosno još davne  1889. godine. Nakon podataka koje je on dobio analizirajući sastav ovih voda, počelo se sa ulaganjem u ovo lekovito područje. Ipak, tek 49 godina kasnije, odnsono 1938.godine biva sagrađeno prvo kupatilo u ovoj Banji. Ono je bilo u privatnom vlasništvu veleposednika Lazarevića, i prema podacima bilo je izuzetno primitivnog karaktera. Nakon Drugog svetskog rata, osnosno pedesetih godina dvadesetog veka, počela su ozbiljnija ulaganja u izgradnju i razvoj lekovite Banje Badanje. Prvi objekat od velikog značaja koji je tada sagrađen bio je čuveni motel „Cernica“, u kojem su bila savremenije uređena kupatila sa posebnim kadama.  Vrlo brzo se pročulo za ovo mesto i ono je počelo sve više da biva veoma posećeno od strane turista, te se za njihove potrebe uređuje i turističko naselje. Već u 21-om veku su se odigrale značajne promene i u Banju Badanju se daleko više uložilo sredstava te su se izgradili mnogi objekti, a najpoznatiji od njih je: Specijalna bolnica za rehabilitaciju „Boro Skorić“. Takođe,  preduzeće za banjsko lečenje, turizam, ugostiteljstvo i promet „Banja Badanja“ koje je do tada bilo javno, društveno preduzeće, u janaru 2003. ono postaje privatno. Što se izgradnje posebnih ugostiteljski obejakta namenjeneih prvenstveno za smeštaj tiče, njihova izgradanj je tek u planu; za sada se u Banji Badanji može pronaći raznovrstan privatni smeštaj, ali i ležajevi u Specijalnoj bolnici za rehabilitaciju „Boro Skorić“

Geografski polozaj

Banja Badanja jedan je od turističkih bisera koji krasi Severozapadnu Srbiju. Lepo je ušuškana u ataru sela Donja Badanja (dolina reke Cernice, pritoke Jadra). Ceo ovaj kraj okolo Banje Badanje i sela Donja Banja, poznat je po brojnim vodenicama koje su nekada postojale. Tri veća grada nalaze se u okolini ove dobro saobraćajno povezane banje, a to su: Šabac, Valjevo i Loznica. Dakle, putevi kojima možete doći do nje jesu magistralni i to Šabac-Valjevo i Beograd – Šabac. Banja Badanja ima odličan geografski položaj jer se nalazi u prelepom prirodnom okruženju, a opet je u blizini većih gradova i ima dobru saobraćajnu povezanost. Ona sama leži na idealnoj nadmorskoj visini od 180 metara, a iz nje se pruža neverovatan pogled na čuvenu Cer planinu. Osim poznate Cer planine čiji se najviši vrh nalazi na 689. metara nadmorske visine, u okolini Banje Badanje proteže se još jedna omanja planina koja nosi ime Iverak. U pitanju je , zapravo ogranak Cera; planina čuvena po svojim potocima: Gradiština, Panića potok, Klokočevac, Osoje, Zelenika, Jezerine i Ribarički. Može se reći da Banja Badanja zauzima jednu povoljnu poziciju na mapi Srbije za jedno turističko-lekovito mesto koje bi trebalo da poseduje mir, prirodu i tišinu, ali i odličnu saobraćajnu povezanost.

Mineralni izvori

U ovoj neobično lepoj banji, koja poseduje tradiciju u lečenju dugu preko jednog veka, nalaze se dva otkrivena izvora te lekovite mineralne vode; njihova imena su: „Glavni izvor“ i izvor „Gvozdene vode“. Zbog samog područja na kojem se ovi izvori nalaze,  a u čijoj geološkoj građi ima i krečnjaka, i peščara, i glinaca i konglomerata, njihove vode su izuzetno bogate mineralima.

„Glavni izvor“ nekada davno bio je poznat pod drugim imenom – „Slana bara“, međutim to se vremenom promenilo. Voda sa ovog izvora klasifikuje se u red sumporevito-gvožđevitih voda. Temperatura vode sa „Glavnog izvora“ iznosi 15°C, a brzina isticanja vode je 1 litar u sekundi.

I „Gvozdeni izvor“ nekada je bio poznat pod drugim, opisnim imenom – „Crvena voda“, ali se naučnim otkrićem njegovog sastava to promenilo. Njegova voda spada u red gvožđevitih i hladnih voda, te otuda i novo ime „Gvozdeni izvor“.

Banja Badanja indikacije, lečenje i prevencija bolesti

Najčešće se veoma slične ili iste bolesti leče u većini banja naše zemlje; ipak, po nečemu se banje razlikuju jedna od druge. U zavisnosti od sastava i temperature lekovitih voda koje se u banji nalaze zavisiće i njihove primena, odnosno indikacije za lečenje određenih bolesti. Kao što je poznato da su gvožđevite vode one koje najčešće i piju i balgotvorno deluju, zbog svog sastava, na probleme stomaka i anemije, tako isto se odavno zna da su sumporovite vode idealne za bolesti poput reume, spondiloze i artritisa, te da se one ne piju već se u njima oboleli kupaju. Ovim smo već ukazali na neke od bolesti koje se leče u Banji Badanji koja poseduje jedan gvožđeviti izvor i jedan sumporoviti, kao i na način primene ovih lekovitih voda. Obuhvatniji spisak bolesti koje se leče i tretiraju u Banji Badanji glasi ovako:

• Anemija i opšta iscrpljenost organizma;
• Stanja nakon povreda;
• Razni oblici reumatizma ( reumatizam mišića i zglobova, hronični, degeretativni, zapaljenski…);
• Artritis;
• Nervna oboljenja;
• Ginekolški problemi;
• Problemi sa kičmom (spondiloza);

Okolina

Čist vazduh u kojem ćete uživati prilikom boravka u Banji Badanji i koji će očistii vaša pluća, takav je zahvaljujući obližnjim planinama Cer i Iverak i drveću koje raste na njima, ali i u celoj prelepoj okolini banje. Uživaćete dakle u bukvama, crnom grabu, belom i crnom boru, bagremu, hrastu, smrčama, javoru, lipama, arišu, i naravno ceru. Ne zna se da li je okolina Banje Badanje više bogata neverovatnom prirodom u kojoj uživaju planinari i svi istiniski ljubitelji prirode ili je njeno najveće turističko bogatsvo u okolnim turistčikm mestima i kulturno-istorijskim znamenitostima. Kombinaciju ove dve, turistički interesantne, odlike ( priroda i kulturne znamenitosti) predstavlja upravo  Cer planina, koja je sama po sebi neverovatna prirodna lepota, a koja takođe poseduje ruševine srednjovekovnog utvrđenja „Kosanin grad“ i utvrde „Trojanov grad“, ali i Manastir Čokešina.

Mesta za izlete u okolini Banje Badanje ima mnogo, izbor je samo Vaš. Da li želite da posetite ovu moćnu i  istorijski značajnu Cer planinu, ili biste radije posetili neobični grad Loznicu, ili možda rodno selo slavnog Vuka Karadžića, selo Tršić?  Birajte sami, ili izdvojite dovoljno vremena da obiđete i Manastir Tronoše, Zvorničko jezero i selo Tekeriš. Planinarenje na Ceru, pecanje i ribolov na reci Cernici, šetnje po obronicma planina, padinama i uvalama, poseta značajnim kulturno-istorijskim spomenicima – izbor je samo Vaš, a ova prekrasna okolina Banje Badanje Vam sve to nudi na raspolaganju. Boravak u ovoj banji biće nezaboravno iskustvo koje će sigurno imati neprocenjiv uticaj kako na Vaše telo, tako i na Vaš duh. Dobrodošli u ovaj lekovito-tursitički centar, u ovaj biser Severozapadne Srbije.