Istorija

Tačnih podataka o tome od kada se koristi lekovita voda Bogutovačke Banje nema, ali je sigurno da je lokalnom stanovništvu odavno poznata. Pretpostavlja se da je uz srednjovekovni Bogutovački grad, kod mineralnih izvora, postojalo naselje sa kupatilom. Istraživanjem, voda se svrstava u slabo sumporovite sa temperaturom 25-27°C. Izvori lekovite vode su se nalazili na imanju Arsenija Banjanca. Krajem pretprošlog veka ovde je izgrađen bazen od drveta. Godine 1932. kaptirane su termomineralne vode u bunaru, nad kojim je postavljen svod od dasaka i podignuto banjsko kupatilo od zemljanog naboja, koje je korišćeno do 1945. godine. Godine 1952. uprava Mataruške Banje je počela savremenije uređenje Bogutovačke Banje, jer se smatralo da će uspešno poslovati kao integrisana celina. Izgrađeno je novo kupatilo sa bazenom i tuš kabinama. Uređena sutri montažna paviljona sa 36 soba i 100 ležaja i jedna zidana zgrada sa 10 soba i 20 ležaja. Pravi razvoj banje počeo je otvaranjem hotela „Mineral“ 1986. godine, koji zajedno sa depandansom ima 268 ležaja. Savremeno opremljen i funkcionalan, omogućuje udoban boravak, lečenje, rekreaciju i rehabilitaciju. Kada je proširen i asfaltiran prilazni put iz doline Ibra, Bogutovačka Banja je postala lako pristupačna. Integracijom sa Mataruškom Banjom i stvaranjem Prirodnog lečilišta i odmarališta Mataruška i Bogutovačka Banja, poboljšana je sturktura zaposlenih, osavremenjena medicinska služba i proširena turistička ponuda.

Geografski položaj

Bogutovačka Banja se nalazi u centralnom delu Srbije, 23 km jugozapadno od Kraljeva, nedaleko od puta i pruge Kraljevo-Raška. Razvila se u Bogutovačkom proširenju doline reke Ibar, u podgorini planine Troglav, koja je ovde poznata kao Banjsko brdo. Termomineralni izvori, medicinski i turističko-ugostiteljski objekti su na strmoj dolinskoj strani Banjskog potoka, koji se uliva u Lepenicu, pritoku Ibra. Istočno od Bogutovačke Banje nalaze se planine Kotlenik, Stolovi, Goč i Željin, dok su u široj zapadnoj okolini Čemerno, Radočelo i Rogozna. Od tvrđave Maglič udaljena je 10 km, od manastira Žiče 18 km, od Studenice 40 km. U turističkoj propagandi je poznata kao neurobanja, čudotvorna lekovitost, raj za živce i izvor novog života.

Mineralni izvori

Bogutovačka Banja ima tri izvora mineralne vode. Dva daju do 10 l/s vode, koja izbija iz pukotina, temperature 24,7°C. Treći izvor je kaptiran 1958. godine. Izvori su kaptirani plitkim sondama: glavni izvor u objektu kupatila za kupanje, temperature 25°C; manji izvor sproveden do česme – bivete – za dozirano pijenje, temperature 23,5°C. Treći izvor, koji se u banji koristi kao očna (sveta) voda, daje hladnu vodu 19°C. Interesantno je saznanje da je posle zemljotresa na Kopaoniku, koji je registrovan 14. avgusta 1987. godine, izdašnost termomineralnih izvora Bogutovačke Banje smanjena na 2 l/s. Urađena je rekaptaža izvora, postavljanjem 23 m duboke bušotine, te je dobijena potrebna količina vode. U lekovitoj vodi Bogutovačke Banje ima najviše natrijuma, magnezijuma, kalcijuma, hidrokarbonata, sulfata, hlora, rastvorenih oksida silicijuma, gvožđa i aluminijuma. Mikroelementi se javljaju samo u tragovima. Lekovite komponente su makroelementi kalcijum i gvožđe, mikroelementi kalijum, litijum, rubidijum, cezijum, stroncijum i fosfor, kao i upadljivo povećan sadržaj fluora. Utvrđeno je da pripada šumadijskom tipu vulkanskih voda, ali se pretpostavlja da se meša sa infiltracionim vodama i kao takva izbija na površinu.

Bogutovačka Banja indikacije, lečenje i prevencija bolesti

Voda Bogutovačke Banje u terapijske svrhe koristi se za pijenje i kupanje. Zbog niže temperature više odgovara za kupanje bolesnika sa srčanom manom u odnosu na Matarušku Banju. Ovde se leče funkcionalna oboljenja nervnog sistema, neuralgije, mialgije na reumatičnoj osnovi, neurastenija, psihoneuroza (nesanica, glavobolja), vegetativna neuroza, upala živaca, nervoza srca, povišen krvni pritisak, neke vrste reumatizna, pojedina oboljenja organa za varenje, rekonvalescentna i klimakterična stanja. Sadržaj radijuma u vodi doprinosi lečenju oboljenja kože.

Okolina

Navedene planine daju prostoru osoben izgled, jer im je priroda dobro očuvana i s aspekta turizma privlačna. Banja je na nadmorskoj visini od 520 m i po tome se ubraja u grupu naših najviših balneoloških centara, sa izvesnim pogodnostima za klimatoterapiju i ostvarivanje dobrih rezultata u lečenju nervnih bolesnika, oporavka starijih osoba, hroničnih oboljenja organa za disanje, stenokardije i oporavka posle infarkta miokarda. Tome pogoduje umerena kontinentalna klima sa prelaskom u subplaninsku, godišnjom količinom padavina od 820 mm, srednjom godišnjom oblačnošću 5,8 desetina, odsustvom magle, snežnim pokrivačem od 55 dana u godini i godišnjom insolacijim od 1.930 sati, od čega je 270 u julu, 265 u avgustu, 230 u junu, 207 u septembru i 205 u maju, mesecima najpogodnijim za boravak u banji. Turističku ponudu Banje upotpunjuje „staza zdravlja“, živopisna sredina okružena šumovitim obroncima okolnih planina pogodnim za izlete i lov, a postoji mogućnost sportskog ribolova na reci Lopatnici.