Selters Banja

Selters Banja




Geografski položaj

Tradicija banjskog lečenja i turizma u Srbiji jednim delom temelji se i na termomineralnoj vodi koja se pojavila iz bušpotine na periferiji Mladenovca, grada osnovanog 1882. godine, koji je od Beograda, u pravcu juga, udaljen 50 km. Voda sa periferije Mladenovca doprinela je prepoznatljivosti Srbije time što je na svetskim izložbama 1906. godine u Briselu i 1907. godine u Londonu odlikovana za kvalitet. Izvozila se tada kao stona mineralna voda u Francusku, Belgiju i Nemačku. U razvoju Seltersa, kako je ovaj lokalitet nazvan, kao punionice mineralne vode i banjskog lečilišta, izdvaja se nekoliko faza. Bilo je uspona i padova, sažimanja i proširivanja funkcija.




Selters se više afirmisao kao bolnica, nego kao banja i time izgubio neke funkcije. Smešten na periferiji Mladenovca, sa dobrim drumskim i železničkim vezama ka Beogradu, Topoli, Aranđelovcu i Kragujevcu, Selters je potrebno posmatrati komplementarno sa okolinom. Poistovećivanje banjskog turizma samo sa lečilišnim nije do kraja opravdano, jer uslova i prostora za šire zahvate ima dovoljno. Funkcionalno i prostorno širenje Seltersa, kao zdravstveno-lečilišnog i polifunkcionalnog turističkog centra, potrebno je jasno naglašavati u planovima budućeg razvoja. Mladenovačka ili Selters Banja nalazi se u šumovitom podnožju planine Kosmaj, na nadmorskoj visini od 140 m.




Istorija

kontaktZa mladenovački Selters je konstatovano da se razvijao kroz pet faza. Prva je vezana za otkriće termomineralne vode i samoinicijativno lečenje ljudi iz neposredne okoline, izgradnju prvog kupatila i osnovne hemijske analize vode, flaširanje, prodaju u apotekama i nagrade na sajmovima. Druga etapa se poklapa sa vremenom između dva svetska rata. Posle Balkanskih ratova i Prvog svetskog rata banja je bila ruinirana. U obnovljenim objektima 1936. godine bilo je samo 16 kada, 31 soba i postojala je jedna kafana. Treći period nastupa posle Drugog svetskog rata. Najpre su popravljeni oštećeni objekti, a zatim su izvršene hemijske analize lekovite vode. Vremenom se povećao broj izletnika iz Beograda i okolnih gradova. Intenzivniji razvoj počinje u četvrtoj etapi, tj. posle 1975. godine, kada je Zavod za medicinu rada i rehabilitaciju otkupio i adaptirao postojeći hotel i pretvorio ga u stacionar sa 60 postelja i ambulantom. Kasnije je adaptirana još jedna zgrada i time povećan broj ležaja. terapijeDa bi se zadovoljile potrebe, 1986. godine izgrađen je hotel „Selters“, koji ima 240 postelja i odgovarajuće medicinske, turističke i ugostiteljske sadržaje. Peta faza razvoja obuhvata sadašnje vreme. Reč je o Institutu za rehabilitaciju sa nekoliko zdravstvenih službi, 50 lekara specijalista i 150 terapeuta i medicinskih sestara, psihologa, defektologa i socijalnih radnika. Obuhvata Odeljenje medicinske rehabilitacije i Odeljenje kardio i pulmološke rehabilitacije. Sastavni je deo Instituta za rehabilitaciju iz Beograda. Institut Selters ima 440 ležaja, od kojih je 250 u objektu Selters, 130 ležaja je za opštu rehabilitaciju i 70 za poluintenzivnu negu posetilaca.




Mineralni izvori

selters privatni smestaj apartmani sobe

Termomineralna voda Selters, kako se nazivala do 1975. godine, otkrivena je 1893. godine. Jedan kopač bunara je za braću Nauma i Đorđa Atanasijevića tražio dodatnu količinu vode za potrebe domaćinstva. Kada se bušenjem arteskog bunara došlo do dubine od 239 m, pojavila se slana, topla i gasovima bogata voda. Izdašnost bušotine je bila oko 4 litra u minutu. Daljim bušenjem do dubine od 269 m izdašnost je povećana na 80 litara u minutu.

Braći Atanasijević, trgovcima iz Mladenovca, i Đorđu Petroviću, iz Beograda, rešenje o eksploataciji vode izdato je 20. marta 1906. godine. Odnosilo se na punjenje i prodaju vode u flašama, uz napomenu da se za korišćenje vode za banjsko lečenje mora tražiti posebna dozvola. Prva hemijska ispitivanja vode obavio je 1898. godine i ustanovljeno je da je ona jedinstvena po sastavu i kvalitetnija od tada poznatih slanih voda u svetu, kao i to da je najsličnija vodama nemačkih banja Ems, Selters i Glajhenberg. Po temperaturi je slična nemačkom Emsu i francuskom Roaju. Hlor je glavni sastojak. On čini više od jedne trećine čvrstih materija. Zbog toga vodu Mladenovačke Banje porede sa najpoznatijom vodom ove vrste u Emsu. Mladenovačka mineralna voda ima prednosti nad sličnim vodama, jer sadrži znatnu količinu ugljene kiseline. Konstatovano je da se arteski bunar nalazi u ataru sela Međulužja, pored varoši Mladenovca. Voda izbija sa dubine od 269 m u jakim mlazevima i ima temperaturu 31,5 C i sadrži znatnu količinu ugljene kiseline. Prema hemijskoj analizi izvršenoj 1899. godine, jedan litar vode sadrži sledeći broj grama rastvorenih materija:




Suvog ostatka osušenog na 180° C 6,4130
Suvog ostatka posle žarenja 6,2620
Kalijum-oksida 0,4674
Natrijum-oksida 2,9240
Kalcijum-oksida 0,1160
Magnezijum – oksi da 0,0510
Gvožđe-oksida. 0,0100
Silicijum-dioksida 0,0195
Hlora 1,8800
Svega ugljene kiseline 3,8875
Slobodne ugljene kiseline 0,7500
Amonijaka 0,0065

1921. godine, saznajemo da bi bilo pravilnije da se voda zove Srpski Ems nego Srpski Selters, jer je Selters hladna a mladenovačka voda topla. I Ems je topla voda, ali nije toliko bogata natrijum-karbonatom i natrijum-hloridom kao mladenovačka voda. Jedino po količini natrijum-hlorida Selters bi bio bliži, ali se po količini slobodne ugljene kiseline znatno razlikuje od vode kod Mladenovca.

Voda se flaširala i prodavala u apotekama kao lek. Mladenovačka voda po svojim hemijskim sastojcima spada u najbolje vode alkalno-murijatične. Naziv Selters najverovatnije potiče iz 1903. godine, kada je voda Mladenovačke Banje izlagana na sajmu u Londonu na kojem je po hemijskom sastavu upoređivana sa vodama nemačkih banja Selters i Ems. Voda iz bunara kraj Mladenovca jedna je od retkih u svetu i jedina u Srbiji, koja je između dva svetska rata, po našoj, nemačkoj i francuskoj farmakopeji, bila zvanično priznata kao lek i prodavala se u apotekama. Najčešće je preporučivana kao lek kod upala respiratornog, digestivnog i urinarnog sistema. Na bocama sa vodom Mladenovačkog Seltersa 1910. godine lepljena je slikovita višebojna etiketa. Njena poruka, ispisana ćirilicom i latinicom, glasila je Zdravlje je najveće bogatstvo. Istaknuto je da voda uspešno leči bolesti organa za disanje, organa za varenje, mokraćnih puteva, ženske bolesti i srčane tegobe. U terapijske svrhe upotrebljavala se čista ili sa mlekom. Usled velike količine ugljene kiseline upotrebljavana je i kao osvežavajuća stona mineralna voda, sa primedbom da pomešana sa vinom ublažuje kiselinu i postaje prijatan osvežavajući napitak.

Obimni istraživački radovi obavljeni su 1978. godine. Iz bušotine duboke 816 m, dobijena je voda sličnog kvaliteta temperature 50°C, izdašnosti 121/s. Prema hemijskoj analizi iz 1994. godine voda je svrstana u borno-ugljokisele hiperterme.

Banja Selters indikacije, lečenje i prevencija bolesti

wellness&spa

Ovde se, kupanjem, pijenjem vode, inhaliranjem i medikamentozom uspešno leče oboljenja srca, krvotoka, vena i drugih krvnih sudova, perifernih nerava, zapaljiva reumatska oboljenja, ortopedska oboljenja, bolesti stomaka i creva, poremećaji metabolizma, oboljenja disajnih puteva i posledice povreda. U lečenju se primenjuju najsavremenije vrste terapija. Tokom godine obavi se veliki broj ambulantnih pregleda, ali je značajan i broj onih koji se ovde stacionarno leče. Institut ima rendgen kabinet i najmoderniju biohemijsko-hematološku laboratoriju, dobro opremljene ordinacije, bazen sa toplom mineralnom vodom, kade i sale za terapiju, saunu, restoran, prodavnicu suvenira, poštu, amfiteatar za naučne i stručne skupove, negovan park i letnju ugostiteljsku terasu.

Okruženje

U Strategiji razvoja Mladenovačkog seltersa ukazano je na njegov značaj za Srbiju, Beograd i Mladenovac. Definisani su prioriteti za naredni period, čije ispunjenje zavisi od niza preduslova, koje je teško sagledati i sinhronizovati. Insistirano je na funkcionalnom povezivanju sa obližnjom Koraćičkom Banjom, koja se nalazi u jugoistočnog podgorini Kosmaja, na nadmorskoj visini od 250 m.

Овај унос је објављен под Banje Srbije од стране .